Terapia niedyrektywna – Growth Through Play System
Czym jest niedyrektywna terapia zabawowa?
Niedyrektywna terapia zabawowa Growth Through Play System to innowacyjne podejście terapeutyczne, gdzie centralne miejsce zajmuje zabawa jako środek do wspierania emocjonalnego i społecznego rozwoju osoby uczestniczącej w terapii. W tym modelu terapeutycznym, to osoba w terapii samodzielnie kieruje przebiegiem sesji, korzystając ze swobody w wyrażaniu się poprzez zabawę. Terapeuci stosujący metodę Growth Through Play koncentrują się na tworzeniu środowiska pełnego empatii i akceptacji, co sprzyja bezpiecznej ekspresji uczuć i myśli. Podejście to znajduje szczególne zastosowanie w pracy z młodymi uczestnikami, którzy mogą napotykać trudności w komunikowaniu swoich emocji poprzez tradycyjne formy komunikacji, wspierając ich w rozumieniu i przetwarzaniu własnych doświadczeń.
Na czym polega niedyrektywność w terapii?
Niedyrektywność w terapii Growth Through Play System to strategia, gdzie osoba biorąca udział w terapii ma wolność wyboru i decyduje o kierunkach swoich działań podczas sesji. W tym modelu, terapeuci pełnią rolę osób towarzyszących, dostosowując swoje metody do naturalnego tempa i preferencji osoby, co pozwala na spontaniczną ekspresję i samodzielne odkrywanie. Takie podejście pozwala zbudować relację między terapeutą a dzieckiem czy nastolatkiem, zachęca do większej otwartości i samorozwoju, oferując przestrzeń do eksperymentowania z różnymi formami wyrażania emocji i rozwiązywania problemów. W terapii Growth Through Play System niedyrektywność wspiera tworzenie głębszej samowiedzy oraz rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych w przyjaznej atmosferze.
Zastosowanie zabawy niedyrektywnej w praktyce
W zabawie niedyrektywnej potrzeby dziecka, uczucia dziecka i perspektywa dziecka są niezwykle ważne dla terapeuty. Zastosowanie zabawy niedyrektywnej w praktyce, jak to ma miejsce w metodzie Growth Through Play System, polega na umożliwieniu osobie uczestniczącej w terapii na swobodne eksplorowanie i wyrażanie siebie poprzez różne formy zabawy. Przykładem może być sytuacja, w której osoba decyduje się na budowanie zamku z klocków, co daje terapeucie wgląd w jej proces myślenia, emocje i sposób radzenia sobie z frustracją czy sukcesem. Innym przykładem może być swobodne malowanie, gdzie kolory i kształty wyrażają wewnętrzne stany i uczucia osoby, nie wymagając od niej werbalnego komunikowania się. W Growth Through Play System, terapeuta nie kieruje działaniami, ale obserwuje, słucha, podąża, włącza się i, jeśli to konieczne, delikatnie interweniuje, wspierając proces samorozwoju. Zabawa niedyrektywna umożliwia osobie uczestniczącej w terapii poczucie kontroli nad swoim otoczeniem i działaniami, co jest szczególnie ważne w pracy z osobami, które mogą czuć się bezsilne, odrzucone czy niezrozumiane w innych obszarach swojego życia. Dzięki temu podejściu, osoby mają możliwość nauczenia się nowych sposobów wyrażania siebie i konfrontowania z problemami, co przekłada się na ich codzienne życie i interakcje z innymi.
Relacje w terapii – kontakt z dzieckiem
W terapii GPS, relacje między terapeutą a dzieckiem skupiają się na budowaniu wzajemnego zaufania i otwartości. Przykładowo, jeśli dziecko wybiera zabawkę lub grę, terapeuta dołącza do zabawy, respektując wybór dziecka i jednocześnie obserwując jego zachowanie i reakcje. W takich momentach, komunikacja niewerbalna, jak uśmiechy czy gesty, staje się ważnym narzędziem do nawiązywania głębszego połączenia. Dodatkowo, reagowanie na pomysły dziecka, nawet te najbardziej kreatywne, bez oceniania, sprzyja wzmacnianiu poczucia własnej wartości i samodzielności. Taka postawa terapeuty wzmacnia relację i pozwala dziecku czuć się słyszanym i zrozumianym, co jest istotne dla efektywności terapii.
Terapia poprzez zabawę – dziecko jako własny terapeuta
Terapia poprzez zabawę opiera się na koncepcji, że dziecko może być swoim własnym terapeutą, kiedy dostarcza mu się odpowiednich narzędzi i wsparcia. W tej formie terapii, dziecko wykorzystuje zabawę do wyrażania swoich doświadczeń, emocji i myśli. Przykładem może być sytuacja, w której dziecko rekonstruuje trudne wydarzenie za pomocą lalek lub figurek, co pozwala mu przepracować dane doświadczenie i znaleźć nowe sposoby radzenia sobie z trudnymi emocjami. Inny przykład to korzystanie z klocków lub piasku, gdzie dziecko, budując i niszcząc konstrukcje, może odzwierciedlać swoje wewnętrzne konflikty i szukać rozwiązań. W terapii przez zabawę, terapeuta obserwuje i wspiera dziecko, ale to właśnie dziecko, poprzez zabawę, kieruje procesem, odkrywając własne zasoby i strategie radzenia sobie. To podejście wzmacnia poczucie autonomii i kompetencji dziecka, co jest niezwykle ważne w kształtowaniu zdrowego rozwoju emocjonalnego i społecznego.
Podobieństwa metody Growth Through Play System i metody Son Rise
Metoda Growth Through Play System wykazuje pewne podobieństwa do metody Son Rise, szczególnie w zakresie wykorzystania zabawy jako narzędzia terapeutycznego i kładzenia nacisku na akceptację oraz empatię w stosunku do klienta. Obie metody koncentrują się na budowaniu relacji i wykorzystują spontaniczność w celu wspierania rozwoju naturalnych umiejętności społecznych i komunikacyjnych. Różnice między nimi mogą polegać na szczegółowych technikach i celach terapeutycznych, jednak ich podstawowa filozofia decydująca o skuteczności metody jest zbliżona.
Niedyrektywna terapia dzieci autystycznych
Terapia niedyrektywna jest szczególnie wartościowa w pracy z dziećmi z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), ponieważ celem terapii jest całkowita akceptacja dziecka, której często na co dzień dzieciom w spektrum brakuje. To punkt wyjścia do dalszej pracy, ponieważ akceptacja dziecka to rozwój dziecka. Podejście to pozwala dzieciom niejako na samodzielne prowadzenie sesji terapeutycznych, wykorzystując zabawę do wyrażania siebie i interakcji ze światem. Przykładowo, dziecko autystyczne może preferować zabawę samotnie klockami, co terapeuta obserwuje, nie ingerując bezpośrednio, lecz dostosowując wsparcie do potrzeb dziecka. Innym przykładem jest sytuacja, w której dziecko z ASD wybiera malowanie jako formę aktywności; terapeuta może wtedy użyć tej okazji do budowania mostów komunikacyjnych, zachęcając do wyrażania emocji i doświadczeń poprzez kolory i kształty.
W terapii niedyrektywnej, uwaga koncentruje się na umożliwieniu dziecku odkrywania własnych sposobów na komunikację i interakcję, które mogą odbiegać od uznanych za typowe. Akceptacja, cierpliwość i zrozumienie ze strony terapeuty tworzą bezpieczne środowisko, gdzie dzieci z ASD mogą rozwijać swoje umiejętności społeczne i emocjonalne bez presji dostosowywania się do z góry narzuconych norm. Takie środowisko zachęca dzieci do eksploracji i eksperymentowania, co jest kluczowe dla ich rozwoju i adaptacji społecznej.
Zapraszam do przeczytania artykułów dotyczących rozwijania kompetencji dzieci i młodzieży na moim blogu. Zachęcam również do poznania mojej oferty w zakresie mediacji cywilnych, rodzinnych, rozwodowych, gospodarczych, administracyjnych, pracowniczych oraz szkolnych.